Παρασκευή 13 Οκτωβρίου 2017

Σειρά "Ελληνικό Θέατρο"...

  Το χρονικό διάστημα 1982-83, η δισκογραφική εταιρεία "Διόνυσος", θυγατρική της Lyra, κυκλοφόρησε μια σειρά δίσκων αφιερωμένη στο ελληνικό θέατρο.

     Ο πρώτος δίσκος της σειράς, με κωδικό YDL 0951, "Δημήτρης Ροντήρης", περιέχει αποσπάσματα από κασέτες εργασίας του μεγάλου Έλληνα θεατρικού σκηνοθέτη. Ο Ροντήρης, ήταν ο πρώτος που έβγαλε την ελληνική τραγωδία σε μεγάλους ανοιχτούς χώρους και θέατρα, και ειδικά την δεκαετία του 60, στα πιο δημιουργικά του χρόνια, ταξίδεψε τους τραγικούς σε όλον τον κόσμο, με πολλές διακρίσεις και βραβεία. Ήταν αυστηρός και αυταρχικός ως δάσκαλος, έδινε μεγάλη σημασία στην εκφορά του λόγου, και στον ρυθμό της ομιλίας (μετρούσε στο δευτερόλεπτο τον χρόνο όλης της παράστασης), συντηρητικός, σνόμπαρε τα μοντέρνα έργα και ασχολήθηκε μόνο με την αρχαία τραγωδία και τους Ευρωπαίους κλασικούς (Σαίξπηρ).


   Στον δίσκο υπάρχουν και δύο κομμάτια για πιάνο, πρόχειρες εγγραφές από τις δοκιμές της "Ιφιγένειας", του συνθέτη Κώστα Κυδωνιάτη, που έντυνε μουσικά τα έργα του σκηνοθέτη και μαζί με την χορογράφο Λουκία Κωτσοπούλου, ήταν οι βασικοί του συνεργάτες στις ευρωπαϊκές περιοδείες. Στο παρακάτω κομμάτι διδάσκει τον ηθοποιό Νίκο Λυκομήτρο, τον Κόμμο του "Ιππόλυτου" (κρατάει βέργα στο χέρι)...


     Ο δεύτερος δίσκος της σειράς κυκλοφορεί το 1982,  με τίτλο "Κυβέλη", για την σπουδαία ηθοποιό και θιασάρχη Κυβέλη Αδριανού. Το υλικό του δίσκου είναι από το αρχείο του Γιώργου Γ. Παπανδρέου, γιου της ηθοποιού και του "Γέρου της δημοκρατίας". Η Κυβέλη με την Μαρίκα Κοτοπούλη αποτέλεσαν τα "ιερά τέρατα" του ελληνικού θεάτρου τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα. Εκτός του καλλιτεχνικού έργου της, είχε συμμετοχή και στην πολιτική ζωή της εποχής, με την υποστήριξη στο πρόσωπο του Βενιζέλου και τον μετέπειτα γάμο της με τον Γεώργιο Παπανδρέου. Αντίθετα η Κοτοπούλη ήταν φιλοβασιλική, για αυτό οι παραστάσεις και των δύο είχαν και πολιτικό χαρακτήρα την περίοδο του εθνικού διχασμού (Παλάτι-Βενιζέλος), ενώ βενιζελικοί δολοφόνησαν και τον γνωστό στοχαστή σύντροφο της Κοτοπούλη,  Ίωνα Δραγούμη.


    Ο δίσκος με κωδικό YDL 0952, περιέχει αποσπάσματα από τα θεατρικά έργα "Αιολική Γη" του Ηλία Βενέζη, και "Το μυστικό της Κοντέσσας Βαλέραινας" και "Φωτεινή Σάντρη" του Γρηγόρη Ξενόπουλου. Τέλος ακούμε και ένα ηχητικό από συνέντευξη που μας εξηγεί πως πέρασε από τα κοριτσάκια-ρόλους που της έγραφε ο Ξενόπουλος, στην ηλικιωμένη Κοντέσσα του ιδίου.


     Το αντίπαλο δέος του Ροντήρη στο θέατρο, και πρόσωπο του τρίτου δίσκου της σειράς, ήταν ο Κάρολος Κουν. Ιδρυτής του Θεάτρου Τέχνης, δάσκαλος και πνευματικός πατέρας σπουδαίων ηθοποιών, γνώρισε στο ελληνικό κοινό πρώτος, ξένα μοντέρνα θεατρικά έργα (Λόρκα, Μίλλερ, Ουίλλιαμς) το Θέατρο του Παραλόγου (Μπέκετ, Ιονέσκο), αλλά και σύγχρονους Έλληνες συγγραφείς (Καμπανέλλης, Αναγνωστάκης, Σκούρτης, Σεβαστίκογλου). Με ματιά πάντα διεισδυτική, επίκαιρη και κοντά στην καθημερινότητα του λαού, απέφυγε τον ακαδημαϊκό τρόπο στησίματος και ερμηνείας των θεατρικών έργων, αλλά και του αρχαίου δράματος και κωμωδίας, με αποκορύφωμα τις "Όρνιθες" του, που η πρώτη απόπειρα του το 1959, έφερε καλλιτεχνική και πολιτική αναστάτωση, με τον τότε υπουργό  Κωνσταντίνο Τσάτσο να την "κόβει" (η εμφάνιση του αρχαίου ιερέα στα εγκαίνια της νέας πόλης των πουλιών για την καθιερωμένη θυσία, με μαύρο ράσο και καλυμμαύκι, θεωρήθηκε διακωμώδηση της χριστιανικής θρησκείας).


    Στον δίσκο ακούμε πρόβες από σύγχρονα θεατρικά των Πιραντέλλο, Μπρεχτ, Ιονέσκο, Πίντερ, Μπέκετ αλλά και από τα μεγάλα έργα των αρχαίων μας Αριστοφάνη, Ευρυπίδη, Σοφοκλή και Αισχύλου. Ανάμεσα στις πρόβες υπάρχουν κομμάτια συνεντεύξεων που είχε δώσει κατά καιρούς ο Κουν. Το ηχητικό υλικό έχει μαγνητοφωνηθεί και συγκεντρωθεί από τον συνεργάτη του Κουν, Μίμη Κουγιουμτζή. Στο βίντεο δύο αποσπάσματα από πρόβες, με τον σκηνοθέτη επί το έργον.


    Στον τέταρτο δίσκο της σειράς, συναντάμε έναν από τους κορυφαίους δραματικούς ηθοποιούς και σκηνοθέτες του ελληνικού θεάτρου, τον Αλέξη Μινωτή. Ξεκίνησε ως ηθοποιός, αναγνωρίστηκε γρήγορα το ταλέντο του, έπαιξε σημαντικούς ρόλους του παγκόσμιου κλασικού δραματολογίου (Άμλετ, Δον Κάρλος, Ιούλιος Καίσαρ, Ιβάν Ο Τρομερός, Μάκβεθ, Βασιλιάς Ληρ), πέρασε από το Χόλυγουντ (Υπόθεση Νοτόριους, Παιδί και το δελφίνι), και αργότερα διακρίθηκε και ως σκηνοθέτης ανεβάζοντας μοντέρνα ευρωπαϊκά έργα (με τη σύζυγό του Κατίνα Παξινού) αλλά και την όπερα Μήδεια στην Αμερική με πρωταγωνίστρια την Μαρία Κάλλας.


        Ο δίσκος περιέχει αποσπάσματα από δύο έργα του Σοφοκλή "Οιδίπους Τύραννος" και "Οιδίπους Επί Κολωνώ", από ηχογράφηση στο Studio Era με ηχολήπτη τον Γιάννη Σιγλέτο. Στο δεύτερο ρόλο άλλωστε ήταν και η τελευταία του εμφάνιση στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου το 1989, ρόλος που σε όλη του την καλλιτεχνική καριέρα τον ακολουθούσε...