Δευτέρα 19 Οκτωβρίου 2015

Η Δανάη Καρά παίζει...

     Η Δανάη Καρά γεννήθηκε το 1953 στην Κωνσταντινούπολη. Αποφοίτησε από το Ωδείο Αθηνών με την τιμητική διάκριση «Χρυσό Μετάλλιο». Συνέχισε ανώτερες σπουδές στις Η.Π.Α. όπου πήρε το BACHELOR και MASTER'S DEGREE OF MUSIC στην JUILLARD SCHOOL της Νέας Υόρκης, στην τάξη του JACOB LATEINER. Στην ίδια σχολή δίδαξε σαν βοηθός καθηγητού.
    Είχε επιλεχθεί για την συμμετοχή και εκτέλεση έργων στις συναυλίες των σεμιναρίων της Μουσικής Ακαδημίας της Πράγας. Αφ' ότου έκανε το επαγγελματικό της ντεμπούτο σε ηλικία 16 χρονών, έχει εμφανίσεις στισ Η.Π.Α., Αυστρία, Ελλάδα, Ο.Δ. Γερμανίας, Μεξικό, Ελβετία, Γαλλία και στη Σοβιετική Ένωση. Έχει ηχογραφήσει για την ελληνική ραδιοφωνία και τηλεόραση, ζωντανές αναμεταδόσεις στο Μπακού (Ε.Σ.Σ.Δ.) και στην Πόλη του Μεξικού.
    Το έντονο προσωπικό ύφος, η ορμητικότητα και ο οραματισμός είναι τα κυριώτερα χαρακτηριστικά των ερμηνειών της που έχει εξάρει ο διεθνής τύπος.


  Το παραπάνω είναι το σύντομο βιογραφικό της Δανάη Καρά, από το οπισθόφυλλο του δίσκου "Η Δανάη Καρά παίζει Έλληνες Συνθέτες", που κυκλοφόρησε το 1983 από την Philips, με κωδικό 6483 386. Η μεγάλη ελληνίδα σολίστ πιάνου κλασικής μουσικής σε αυτόν τον δίσκο παίζει έργα των Μανώλη Καλομοίρη, Γιάννη Κωνσταντινίδη, Μάνου Χατζιδάκι, Νίκου Σκαλκώτα και Μίκη Θεοδωράκη








     Τα "Πέντε Πρελούδια" (1939) αποτελούν αντιπροσωπευτικό έργο της Ελληνικής Εθνικής Μουσικής Σχολής, είναι του Μανώλη Καλομοίρη, κύριου εκπροσώπου της, με μουσικό ύφος που στηρίζεται στην βυζαντινή και δημοτική παράδοση, Ακολουθεί το έργο του Νίκου Σκαλώτα, ο «Ελληνικός δημοτικός χορός» (1940), και στην αντίθετη τάση στην ελληνική μουσική στην μεταπολεμική Ελλάδα, τα έργα των Γ. Κωνσταντινίδη (¨Οκτώ νησιώτικοι χοροί" 1954), Μ. Χατζιδάκι ("Για μια μικρή λευκή αχιβάδα" 1947) και Μ. Θεοδωράκη ("Μικρή σουίτα" 1955), που η χρήση του υλικού της λαικής παράδοσης συνταιριάζεται με μια απλότητα και καθαρότητα στη γραφή.






 
    Ο επόμενος της δίσκος κυκλοφόρησε πάλι από την Philips, "Η Δανάη Καρά παίζει Μίκη Θεοδωράκη-Manuel De Falla", το 1985, με κωδικό 826466-1. Γράφει η ίδια : Ένοιωσα φυσική την συνύπαρξη στο δίσκο αυτό του Μανουέλ ντα Φάγια και του Μίκη Θεοδωράκη, γιατί τους ενώνει η συγγένεια των παραδόσεων του μεσογειακού χώρου. Γιατί διάλεξαν τον ίδιο δρόμο, βλέποντας στην φολκλορική και λαική παράδοση του τόπου τους την δυνατότητα όπου έπρεπε να στηρίξουν την τέχνη τους και γιατί μέσα από την επιρροή της φολκλορικής αυτής παράδοσης, η αξιοσύνη τους,  μεταμόρφωσε την μουσική του χώρου τους.









     Για την Σονατίνα για πιάνο, που έγραψε ο Μίκης Θεοδωράκης για τον βιρτουόζο πιανίστα Γιώργο Χατζηνίκο, έχει πει ο ίδιος, πως έχει φοβερές τεχνικές δυσκολίες, για αυτό και οι εκτελέσεις του είναι μετρημένες στα δάκτυλα του ενός χεριού. Ο Manuel de Falla, ήταν μεγάλος Ισπανός συνθέτης του πρώτου μισού του 20ου αιώνα, με το πρόσωπο του να εμφανίζεται τιμητικά σε χαρτονόμισμα της Ισπανίας (100 pesetas 1970). Ο χορός της φωτιάς (Danse rituelle du feu), μαγεύει και υπνωτίζει, και δικαίως θεωρείται από τα πιο δημοφιλή έργα της μουσικής του 20ου αιώνα.




( το Danse rituelle du feu δεν υπάρχει στο διαδίκτυο από την Δανάη Καρά, αλλά το ακούμε παρακάτω από την Alicia de Larrocha, μια θρύλο του πιάνου στην Ισπανία)





Οποιοδήποτε σχόλιο, προς συμπλήρωση του άρθρου ή προς διόρθωση του, ευπρόσδεκτο. Οι δίσκοι και οι φωτογραφίες αυτών, είναι από την ιδιωτική συλλογή μου.



Κυριακή 11 Οκτωβρίου 2015

Ο Μάνος και ο Μίκης διαφορετικοί...

    Αν προσπαθήσεις να καταγράψεις τους τραγουδιστές που έχουν τραγουδήσει τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι και του Μίκη Θεοδωράκη, η λίστα θα είναι ατελείωτη. Οι περισσότεροι πατάνε στην πρώτη εκτέλεση, λίγοι έχουν τολμήσει να τους «πειράξουν», κάποιες φορές με επιτυχία, συνήθως όμως το αποτέλεσμα είναι μέτριο. Και οι ίδιοι οι συνθέτες είχαν κοιτάξει κατα καιρούς παλιά τους τραγούδια από άλλη οπτική γωνία, είτε μουσικά είτε ερμηνευτικά ανάλογα με τις περιστάσεις και τις εμπνέυσεις που είχαν. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν προσπάθειες που έχουν γίνει από εκπρόσωπους της κλασικής-λυρικής σκηνής, αφού χρειάζεται προσαρμογή σε ένα άλλο είδος μουσικής, που δεν είναι εύκολο. Πιο γνωστές είναι του Μάριου Φραγκούλη, με το "Άξιον εστί" και την "Όμορφη πόλη" του Θεοδωράκη και το "Η εποχή της αγάπης" 1 και 2 σε τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι. Εξαιρετική είναι και της ελληνίδας σοπράνο, Σόνιας Θεοδωρίδου, στο "Συναντά τον Μάνο Χατζιδάκι".

    

    Μία από τις πρώτες εκτελέσεις τραγουδιών των δύο μεγάλων συνθετών από τενόρο, ήταν του Μιχαήλ Θεοδώρε (Michael Theodore), που κυκλοφόρησε το 1968, με τίτλο "Theodore singt Theodorakis", από την εταιρεία δίσκων Finale. (στην Ελλάδα κυκλοφόρησε το 1974 από την Finale Hellas με κωδικό F-1001 και τίτλο "Θεοδώρε τραγουδά Θεοδωράκη"). Στο οπισθόφυλλο του δίσκου υπάρχει ένα σύντομο βιογραφικό του τενόρου : Ο Μιχαήλ Θεοδώρε γεννήθηκε το 1939 στην Θεσσαλονίκη. Αρχικά σπούδασε μουσική στο Ωδείο της συμπρωτεύουσας έχοντας για καθηγητή τον μεγάλο τενόρο Κων. Λιόντα και εν συνεχεία για 11 ακόμα χρόνια στην Μουσική Ακαδημία της Βιέννης... καθώς και λίγα λόγια από τον Θεοδωράκη : Πρέπει να ομολογήσω ότι η ερμηνεία των τραγουδιών μου απ' τον Μιχαήλ Θεοδώρε με αφήνει εκστατικό. Ακούω τις απλές μελωδίες μου σαν κάτι το εξαιρετικά ευχάριστο. Οπωσδήποτε ο εκλεκτός αυτός τενόρος, που συνοδεύεται από μια υπέροχη μεγάλη ορχήστρα, παρουσιάζει το έργο μου, όπως δεν παρουσιάστηκε ποτέ μέχρι τώρα. Χαίρομαι που είναι Έλληνας και θα χαρώ περισσότερο αν μας δοθή η ευκαιρία να συνεργασθούμε και πάλι στην πατρίδα.

    Στον δίσκο εκτός από τα τραγούδια του Θεοδωράκη υπάρχουν και τέσσερα τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι (Κουρασμένο παλληκάρι, Το φεγγάρι είναι κόκκινο, Ο Υμηττός, Τ'αστέρι του Βορηά).





    Μπορεί οι εκτελέσεις της Νάνας Μούσχουρη και Μαρίας Φαραντούρη να ακροβατούν μεταξύ έντεχνου και κλασικού, αλλά εδώ έχουμε μια καθαρά κλασική, λυρική ματιά, άρτια και επιβλητική.





    Αρκετά χρόνια μετά, το 1986, υπό την καθοδήγηση του Σταύρου Ξαρχάκου, μια μεγάλη ελληνίδα σοπράνο, η Αγνή Μπάλτσα, ηχογράφησε και κυκλοφόρησε σε Ελλάδα και εξωτερικό, τραγούδια των Χατζιδάκι-Θεοδωράκη.(και Τσιτσάνη-Ξαρχάκου). Στην Ελλάδα ο δίσκος είχε τον τίτλο "Η Αγνη Μπάλτσα τραγουδά Χατζιδάκι-Θεοδωράκη-Ξαρχάκο-Τσιτσάνη", και κωδικό 419236-1 από την Deutsche Grammophon. Σόλο μπουζούκι παίζει ο μεγάλος Κώστας Παπαδόπουλος, ενώ ο Σταύρος Ξαρχάκος διευθύνει την Αθηναϊκή Πειραματική Ορχήστρα (στο οπισθόφυλλο με το τσιγάρο στο στόμα....). Στο σημείωμα του Ξαρχάκου στο εσωτερικό του βινυλίου διαβάζουμε μετά από μία σύντομη ιστορία της ελληνικής μουσικής : Διάλεξα και χρησιμοποίησα ότι καλύτερο υλικό πίστευα ότι θα μπορούσε να αποδώσει την αληθινότητα και συνέπεια αυτών των δημιουργών. Στο κρύσταλλο, στη γνώση και στην ευαισθησία της Αγνής Μπάλτσα, στις χορδές του Κώστα Παπαδόπουλου, στην απόδοση των υπόλοιπων μουσικών της ορχήστρας πρόσθεσα και την δική μου προσωπική αντίληψη χωρίς όμως να προδίδω την έμπνευση των μεγάλων συναδέλφων μου. Ο Κώστας Παπαδόπουλος με μια δουλειά κέντημα έδειξε την αξία του μουσικού οργάνου που λέγεται μπουζούκι, έδειξε γιατί ο λαός μας αγάπησε τον ευαίσθητο και αισθαντικό ήχο του. Η Αγνή Μπάλτσα με τη σπάνια μουσικότητα και ευαισθησία της οδηγήθηκε με ασφάλεια σ'ένα άλλο μουσικό μονοπάτι και απόδωσε ακόμη και τα πιο ανεπαίσθητα ηχοχρώματα. Θέλω να τονίσω κάτι που πιστεύω βαθειά: δεν υπάρχουν λαϊκοί, δημοτικοί ή κλασικοί τραγουδιστές. Υπάρχουν μόνο μεγάλοι και μικροί καλλιτέχνες. Η Αγνή Μπάλτσα είναι μέγιστη στο είδος της και πιστεύω ότι ένας μεγάλος ερμηνευτής είναι ταυτόχρονα και μεγάλος λαϊκός ραψωδός.







    Ο δίσκος είναι ένα κόσμημα πραγματικά, η σοπράνο μας, απογειώνει τα ήδη μεγάλα τραγούδια των συνθετών, και τα ταξιδεύει σε διαφορετικούς μουσικούς ουρανούς, ενώ για το παίξιμο του Κώστα Παπαδόπουλου στο μπουζούκι, δεν χρειάζεται να πούμε πολλά λόγια, έχει παίξει δίπλα σε όλους τους μεγάλους έλληνες συνθέτες, με όλους τους μεγάλους ρεμπέτες (Βαμβακάρη, Τσιτσάνη, Μπαγιαντέρα), και η δεξιοτεχνία του αποτελεί σημείο αναφοράς στο κόσμο του μπουζουκιού.







Οποιοδήποτε σχόλιο, προς συμπλήρωση του άρθρου ή προς διόρθωση του, ευπρόσδεκτο. Οι δίσκοι και οι φωτογραφίες αυτών, είναι από την ιδιωτική συλλογή μου.





Πέμπτη 8 Οκτωβρίου 2015

Η Τζένη, η Αλίκη και ο λαός...

    Οι δύο ελληνίδες σταρ του ελληνικού κινηματογράφου, εκτός της μεγάλης επιτυχίας στο πανί και στο σανίδι, είχαν και έντονη παρουσία στην ελληνική δισκογραφία.

   Η Αλίκη Βουγιουκλάκη ηχογράφησε σε 45άρια πολλά από τα τραγούδια που ερμήνευσε στις ταινίες που πρωταγωνίστησε, τραγούδια όπως "Ρίκο-Ρίκοκο", "Έχω ένα μυστικό", "Τράβα μπρος", "Υπομονή", και πολλά άλλα.  Σε δίσκους 33 στροφών είχε συμμετοχή σε soundtrack ταινιών, όπως "Το πιο λαμπρό αστέρι", "Η αρχόντισα και ο αλήτης", αλλά και σε προσωπικούς δίσκους συνθετών, όπως "Η Επιστροφή" του Μάνου Χατζιδάκι, που τραγουδάει με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση, ¨το Δεσποινάκι.



    Η Τζένη Καρέζη, με σαφώς μικρότερη παρουσία δισκογραφικά (ποσοτικά και όχι ποιοτικά, που κατα την άποψη μου υπερέχει ξεκάθαρα), είχε συνεργαστεί με όλους τους μεγάλους συνθέτες της ελληνικής μουσικής, Χατζιδάκι, Θεοδωράκη, Ξαρχάκο και Πλέσσα. Τραγουδάει στον δίσκο των Θεοδωράκη-Καμπανέλλη "Η γειτονιά των αγγέλων" από το ομώνυμο θεατρικό, με τον Κούρκουλο, το "Από το παράθυρό σου", αλλά και στα "Κόκκινα φανάρια" του Ξαρχάκου, το "Ούτε ένα ευχαριστώ".




   Τις χρονιές 1973-75, πριν και μετά την πτώση της χούντας, που το τραγούδι, αλλά και το θέατρο, χρησιμοποιήθηκαν έντονα για να περάσουν πολιτικά μηνύματα, και να μιλήσουν για την ανάγκη για ελευθερία και ισότητα, και οι δύο ελληνίδες ηθοποιοί, πρωταγωνίστησαν σε θεατρικά έργα πολιτικού περιεχομένου, που κυκλοφόρησαν και σε δίσκους 33 στροφών.

  Την αρχή έκανε η Τζένη Καρέζη, τέλη του 1973, με το πολυσυζητημένο "Το μεγάλο μας τσίρκο", των Καμπανέλλη-Ξαρχάκου, που τραγουδούσε ο Νίκος Ξυλούρης. Η παράσταση σηκώθηκε στο Αθήναιον, σε σκηνοθεσία Καζάκου, ενώ έπαιζε και ο Παπαγιαννόπουλος (έκανε τον Κολοκοτρώνη), Γνώρισε τεράστια επιτυχία, κατέβηκε πολλές φορές από την χούντα, η Καρέζη φυλακίστηκε αρκετές μέρες, αλλά συνέχισε να παίζει και να αφυπνίζει τον λαό, με τα συνθήματα "Ψωμί, παιδεία, ελευθερία" και "Φωνή λαού, οργή θεού", να εμφανίζονται πρώτα στο έργο. Ο δίσκος κυκλοφόρησε από την Columbia το 1974, με κωδικό SCXG 118-119 (2J 154-70118/9), διπλός, και με bonus, ένα 45άρι ως επίλογο.






    Ο Νίκος Ξυλούρης κλέβει την παράσταση με τον μοναδικό τρόπο που ερμηνεύει ενώ η Τζένη Καρέζη τον συνοδεύει με αρκετή επιτυχία.





    Την επόμενη χρονιά, 1974-75, στο θέατρο Αλίκη, παίζεται το θεατρικό έργο του Γ. Ρούσσου, "Μαντώ Μαυρογένους", με πρωταγωνιστές την Αλίκη Βουγιουκλάκη και τον Μάνο Κατράκη. Την μουσική στον δίσκο που κυκλοφορεί τον Δεκέμβρη του 1974 ως ¨Προδομένος λαός" και κωδικό MSM 224 από την Minos, γράφει ο Μίκης Θεοδωράκης και τους στίχους ο Βαγγέλης Γκούφας. Τραγουδούν εκτός από τους πρωταγωνιστές της παράστασης, και η Χάρις Αλεξίου, ο Κώστας Σμοκοβίτης αλλά και ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, με την πρώτη του εμφάνιση σε δίσκο 33 στροφών.





 
   Η Αλίκη ξεφεύγει από τα κινηματογραφικά της τραγούδια, και τραγουδά πιο μεστά, αλλά δεν μπορεί να συγκριθεί με τις εξαιρετικές ερμηνείες του Παπ/νου και του Σμοκοβίτη, που εντυπωσιάζουν. (ο Θεοδωράκης έχει μιλήσει ιδιαιτέρως κολακευτικά για την ερμηνεία του Σμοκοβίτη στο "Βογγά το κάστρο τ' Αναπλιού").




- Πηγή: Ogdoo.gr - http://www.ogdoo.gr/diskografia/diskoi-pou-den-ksexasa/prodomenos-laos-diskos-epikairos-oso-pot

 
   Την επόμενη χρονιά ο Θεοδωράκης, γράφει μουσική στο έργο του Καμπανέλλη (είχαν συνεργαστεί ξανά με επιτυχία στην Γειτονιά των αγγέλων και το Μαουτχάουζεν) , "Ο εχθρός λαός", που παίζεται στο Αθήναιον, σε σκηνοθεσία Καζάκου, με τους Τζένη Καρέζη, Κώστα Καζάκο, Πάνο Μιχαλόπουλο, Σπύρο Καλογήρου, και στο τραγούδι τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου. Ο δίσκος κυκλοφορεί το 1975 από την Minos με κωδικό MSM 247.








    Ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου με την Τζένη Καρέζη, στο "Ο αδελφός τον αδελφό", δένουν φωνητικά, και βγάζουν ασπροπρόσωπο τον εχθρό λαό....





Οποιοδήποτε σχόλιο, προς συμπλήρωση του άρθρου ή προς διόρθωση του, ευπρόσδεκτο. Οι δίσκοι και οι φωτογραφίες αυτών, είναι από την ιδιωτική συλλογή μου.




Παρασκευή 2 Οκτωβρίου 2015

Τα οπερετικά εξώφυλλα του Νίκου Χατζηαποστόλου...

    Ο Νίκος Χατζηαποστόλου ήταν μια αξέχαστη φυσιογνωμία της ελληνικής μουσικής, μουσουργός και βαθύφωνος. Ασχολήθηκε με όλα σχεδόν τα είδη της μουσικής, από την οπερέτα (μαζί με τον Θεόφραστο Σακελλαρίδη θεωρούνται βασικοί εκπρόσωποι) και την καντάδα, ως τα συναυλιακά τραγούδια και την εκκλησιαστική μουσική. Έγραψε πάνω από 40 οπερέτες και 500 τραγούδια και αυτοτελείς συνθέσεις. Αν και πέθανε το 1941, στην ελληνική δισκογραφία, η μουσική του δεν υπάρχει μόνο σε δίσκους γραμμοφώνου, αλλά και σε 45άρια και σε δίσκους 33 στροφών. Αυτό δείχνει την διαχρονικότητα των μελωδιών του, που αντέχουν στον χρόνο. Στην Πλάκα έχει στηθεί προτομή του.


    Η πιο γνωστή οπερέτα του είναι "Οι Απάχηδες των Αθηνών" (1921), που έχει γυριστεί και σε ταινία δύο φορές, την πρώτη βουβή το 1930 με την μουσική να παίζει μέσω ενός γραμμοφώνου, την δεύτερη το 1950 με πρωταγωνιστές τους Α.Καλουτά, Λ. Κωνσταντάρα, Ντ. Ηλιόπουλο, Μ. Φωτόπουλο και τον Αιμ Βεάκη, ενώ έχει ανέβει πολλές φορές στο θέατρο (πρόσφατα στο θέατρο Κνωσσός στα τέλη του 2014). Σύζυγός του υπήρξε η σοπράνο Μίνα Κυριακού και γιος τους ο Ανδρέας Χατζηαποστόλου που συνέχισε το έργο του , και ενορχήστρωσε πολλά από τα αφιερώματα που έγιναν για αυτόν. Στους περισσότερους δίσκους με τα έργα του, στο εξώφυλλο υπάρχει μόνο το πορτραίτο του. 







   Στους υπόλοιπους όμως το εξώφυλλο είναι πραγματικά εντυπωσιακό, και να μην τον ξέρεις, σε αναγκάζει να απλώσεις το χέρι να το κοιτάξεις...Έντονα χρώματα, κομψές φιγούρες εποχής, που με τίποτα δεν σε παραπέμπουν σε ελληνικό δίσκο ελαφρού τραγουδιού ή οπερέτας. 


    "Η πρώτη αγάπη δεν λησμονιέται" κυκλοφόρησε από την Columbia (EMI) με κωδικό 33GSX 23, και περιέχει μερικά από τα αγαπημένα τραγούδια των έργων του, "Απάχηδες των Αθηνών", "Το κορίτσι της γειτονιάς", Η γυναίκα του δρόμου", ¨Η πρώτη αγάπη". Τραγουδούν οι σολίστ της Λυρικής Σκηνής, η υψίφωνος (σοπράνο) Λέλα Ζωγράφου και ο Μιχάλης Χελιώτης, Την ορχήστρα διευθύνει ο μαέστρος του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας (ΕΙΡ) Τότης Καραλίβανος





   
    Ο ίδιος δίσκος το 1973, επανεκδόθηκε με τίτλο "Στο πέρασμα του χρόνου" από την Regal (EMI) και κωδικό SREG 2143, την ίδια λίστα τραγουδιών, αλλά διαφορετικό εξώφυλλο. 







   "Η γυναίκα του δρόμου" κυκλοφόρησε σε δίσκο 33 στροφών, το 1970 από την Odeon με κωδικό OMCG 72. Είναι η γνωστή οπερέτα του, με διευθυντή ορχήστρας τον γιο του Ανδρέα Χατζηαποστόλου, και τραγουδούν ο Σώτος Παναγόπουλος, η Άννα Διαμαντοπούλου και ο βαρύτονος Ανδρέας Λαζάρου. Το εξώφυλλο όπως φαίνεται κάτω αριστερά στο εμπροσθόφυλλο, είναι σύνθεση του Μάριου Αγγελόπουλου (1970) γνωστού ζωγράφου (και σκηνοθέτης, ενδυματολόγος, σκιτσογράφος, λογοτέχνης, ποιητής, φιλοτελιστής μέχρι και δημοτικός σύμβουλος Αθηναίων...).







    Εκτός από το αισθητικό του θέματος, τα τραγούδια αυτού του μεγάλου Έλληνα συνθέτη, έχουν κερδίσει την θέση τους στην ιστορία της ελληνικής μουσικής, την οποία υπηρέτησε με μανία ("πολεμούσε κάθε ξένη επίδραση στην τέχνη των ήχων και έδωσε στις δικές του συνθέσεις ένα χρώμα ελληνικά και μάλιστα Αθηναϊκό"), και αξίζει να ακούγεται μέχρι και σήμερα...












Οποιοδήποτε σχόλιο, προς συμπλήρωση του άρθρου ή προς διόρθωση του, ευπρόσδεκτο. Οι δίσκοι και οι φωτογραφίες αυτών, είναι από την ιδιωτική συλλογή μου.